Woensdagochtend 9.30u start van de sessie. De testosteron giert door de ruimte en ik heb al spijt dat ik een jurkje aan heb getrokken vanochtend. Morgen een broek aantrekken, besluit ik in een split second. Wellicht voel ik me dan net even iets minder vrouw in dit bolwerk van mannen.
“Perfect preparation doesn’t exist. Excellent adaptation does!” – Lauren Fleshman
Het is de start van een team twee daagse met een onderdeel van het Korps Commando Troepen (KCT). Wat een eer om hier te mogen zijn, bij mannen waar je als vanzelfsprekend respect voor hebt. Zoals de slogan van defensie zelf zo mooi zegt “je moet het maar kunnen”. Benieuwd wat ik hen kan leren, deze mannen van de elite van het leger en wat zij mij als civiele burger kunnen leren. De start van de tweedaagse blijkt legendarisch te worden….
Lucky Shot
Roderick, mijn man en trainingspartner, stelt zich als eerste van ons tweeën voor. Heel natuurlijk voelt dit, want dankzij hem zijn we hier. Hij heeft als missie om de succesfactoren van elite teams, zoals het KCT, in te zetten om High Performance Teams te bouwen in het bedrijfsleven. Als geen ander kan hij dit vol enthousiasme brengen met tegelijkertijd een groot respect voor de mannen in de kamer. Om in mijn intro het ijs te breken, met een poging tot humor zeg ik met een lach “in tegenstelling tot Roderick heb ik helemaal niets met jullie”. Deze opmerking slaat in als een bom. Er wordt alles behalve gelachten en ik merk dat ik bij enkele mannen een gevoelige snaar heb geraakt. Achteraf blijkt dit een lucky shot, deze opmerking is provocerend opgevat met alle gevolgen van dien. Blijkbaar waren er mannen die dachten dat ik ter ondersteuning was meegekomen in de letterlijke zin van het woord. De dame die de koffie haalt en het papier opruimt. Euh, niet dus! Daarmee is de opmerking recht in de roos, want mijn positie wordt in één keer duidelijk. Ik ben ook iemand om rekening mee te houden. De toon is gezet, dit kan een interessante twee daagse gaan worden.
Insights Discovery in de praktijk
We starten na de kennismaking met de Insights Discovery workshop. We lichten de theorie toe, doen allerlei oefeningen, staan stil bij de individuele profielen en er wordt voorzichtig gespiegeld. De sfeer is een beetje tam, een deel van het team is erg aanwezig en zoals we vaker zien is een deel stil. De voorkeur voor introversie en extraversie in de praktijk. Na de lunch verleggen we de focus van het individu naar het team en het begint een beetje te borrelen. Maar om nou te zeggen dat de energie in de kamer stijgt, nee niet echt. Als ik non verbaal gedrag begin te spiegelen en met mijn groene voorkeur de aandacht op een individu leg, merk ik dat men het spannend vindt. Er wordt zenuwachtig gelachen, er worden cynische opmerkingen geplaats en de helpers van het team proberen het op te lossen. Lees de spanning weg te nemen. We passen de werkvormen continu aan naar gelang de situatie en doen ons ding. Het doel van de dag, kennismaken en spelen met de voorkeurskleuren van Insights Discovery, is bereikt dus we sluiten af.
Doorbreken van Pseudo gedrag
Roderick vraagt of iedereen wil aangeven hoe ze de dag hebben ervaren en plotsklaps begint het vuurwerk te ontstaan. De eerste drie geven namelijk even op zeer directe wijze hun feedback, ze hebben niets nieuws geleerd en missen de diepgang.
“Directe feedback, slik dat valt even rauw op mijn dak. Leer ervan en bouw erop voort!”
Ik besluit het om te draaien en teken de cirkel van Scott Peck inzake community building op een flipover. De eerste fase is het doorbreken van pseudogedrag en daarmee kaats ik de bal terug. Als je gedurende de dag ervaart dat je het anders wilt, “speak up” oftewel doorbreek je pseudo. Door dit te doen voel ik dat de sfeer in de kamer veranderd. We gaan door en de volgende in de rij zegt dat hij zich aansluit bij wat de vorige drie hebben gezegd. Zijn lichaamstaal zegt echter iets heel anders, dus ik besluit hem erop aan te spreken. Tot mijn grote verbazing blijkt vervolgens dat hij het helemaal niet met de anderen eens is, maar dat zijn visie op vandaag 180 graden anders is! Hij vond het wel interessant, heeft veel nieuwe dingen geleerd en kijkt uit naar de dag van morgen. Huh? Ik voel dat ik nog meer in mijn rode voorkeur schiet en begin vervolgens de rest van het rondje heel actief en continu te spiegelen. Ik overstem het sterke rode gedrag van het gros van het team nog extra door te zeggen “als je het wilt hebben, kun je het krijgen” doelende op de diepgang. De spanning stijgt op een positieve manier en met een knallende energie sluiten we de dag af.
Spelen met mijn voorkeurskleuren
Mijn leerpunt, rode energie met rode energie “bestrijden” is een zeer effectieve werkwijze bij een deel van het team. Soms is dit voor mijn gevoel zelfs op het provocatieve af. Ik merk dat ik hiermee terug kan grijpen op mijn eigen jarenlange ervaring van werken in een rood getinte sales omgeving. Daar heb ik geleerd mezelf staande te houden terwijl ik toch heel dicht bij mezelf bleef. Inzetten op mijn groene energie is spannend gebleken voor het team. Interessant om daar morgen, op de tweede dag, nog meer mee te gaan spelen. ’s Avonds reflecteren Roderick en ik op de sessie, we komen tot de slotsom dat we het programma om gaan gooien. Over de manier waarop hebben we nog geen eenduidige visie, we wisselen steeds van invalshoek. Duidelijk is wel dat deze eerste dag nodig was om het ijs te breken en om het vertrouwen naar ons op te bouwen. We zijn er nog niet zeker van dat dit is gelukt. Met een dosis gezonde spanning gaan we de tweede dag in.
Bring it on
Donderdagochtend 8.30u, start van dag twee met het KCT. We zijn er klaar voor, het plan is helder, de voorbereidingen zijn getroffen en we hebben er zin in. Het voelt als “erop of eronder” want net als bij elke andere team sessie wil je de deelnemers met een WOW gevoel naar huis laten gaan. Je wilt iets bereikt hebben, het verschil hebben gemaakt en iets in gang hebben gezet. Let’s do it!
“Each of us can make a difference. Together we can make change”– Barbare Mikulski
Initiatief bij het team
We besluiten om op de tweede dag het initiatief veel meer terug leggen bij het team. We gaan actief aan de slag met hun eigen feedback met als eerste stap om daar meer inhoud bij te krijgen. Zij mogen zelf gaan aangeven wat zij verstaan onder “diepgang”. We dagen hun daarnaast uit om aan te geven welk gedrag ze niet meer tolereren en daarop zelf actief te spiegelen. Tot slot vragen we iedereen om aan te geven wat er nog moet gebeuren om het team in top performance te krijgen. De gekozen weg werkt, met het doornemen van de antwoorden worden de verschillen in het team duidelijk. Bijna als vanzelf ontstaat er een open sfeer waar ruimte is voor onderlinge feedback. Frustraties die al langer leven komen op tafel. We leren ze om écht met aandacht bij de ander te zijn, niet meer in de derde persoon te praten maar zich rechtstreeks te richten tot de ontvanger. Het aanspreken op niet toelaatbaar gedrag gaat met een golfbeweging en waar nodig sturen wij bij. Er ontstaat ruimte om het gevoel en de emotie te uiten. We ervaren dat de senioriteit van enkele teamleden bijna als vanzelf wordt ingezet om de jongere teamleden nieuwe inzichten te geven. Mooie voorbeelden van leiderschap passeren de revue waar resultaat en emotie hand in hand gaan. Het team beaamt dat ze voor iedereen klaar staan, en als jij er niet klaar voor bent in het team je gevoel te delen is het ook ok. We zetten dit kracht bij door uit te leggen dat het soms voldoende kan zijn om te zeggen dat er iets speelt en dat je er daarom niet helemaal bij bent. Loop er in ieder geval niet meer voor weg, benoem dat er iets is. Ik voel het respect groeien, en de ruimte vult zich met een toenemende stroom van positieve energie. Het team komt in peak performance, wat een ervaring om daar onderdeel van te zijn.
Lencioni in de praktijk
Er op terug kijkend realiseer ik me dat we deze twee dagen met het team de piramide van Lencioni zijn afgelopen. Na dag 1 hebben wij van het team langzaam het vertrouwen gekregen en ook onderling is het nog sterker gegroeid door de oprechte aandacht en tijd voor elkaar. Iets wat er op kantoor soms bij inschiet maar wat er op de missies als vanzelf is. Dat hier een verschil is, is voor het team een groot inzicht. Hier kunnen ze wat mee. Het aangaan van constructieve conflicten is misschien wel de grootste doorbraak van de team twee daagse. Het team heeft geleerd dat het benoemen van frustraties een groot goed is. Waar wij op de eerste dag als facilitators de grootste spiegel voorhielden, deed het team het grotendeels zelf op dag twee. De veerkracht is immens groot gebleken, want de vertrouwensbasis is sterk. Besefte mezelf dat het best raar is om alledaagse frustraties te benoemen naar iemand met wie je samen wellicht de dood in de ogen hebt gekeken. Dan lijken het futiliteiten maar ook die kunnen uitgroeien tot grote proporties als je er niets mee doet. Kortom, altijd benoemen no excuses! Door de groeiende openheid in het team merk je dat de commitment en betrokkenheid voor de team twee daagse groeit. Had ik de eerste dag soms nog twijfels of iedereen het wel wilde, die verdwijnen op de tweede dag als sneeuw voor de zon. Het accountable houden van jezelf en anderen zit bij dit team met name op benoemen van het niet toelaatbare gedrag. Hier zijn veel kwartjes gevallen, er worden actiepunten benoemd voor het team en het individu. Voorbeeldgedrag tonen vormt hierin wel een rode draad. De top van de piramide tot slot, het resultaat. Dat is voor mij samen te vatten in een mooie zin waarmee ik zelf mijn reflectie naar het team gaf “ik heb mij einde dag even ‘one of the guys’ gevoeld van dit prachtige team”.
“Intensity is the price of excellence” – Warren Buffet
De dagen waren intensief, omdat de beleving van het team zelf heel intens was. De groei die het team heeft laten zien in twee dagen is fenomenaal. Ja dit was al een top team en na deze twee dagen hebben ze in mijn ogen de overtreffende trap behaald. Op gepaste tijden kwetsbaarheid tonen door met name oprechte aandacht voor elkaar brengt dit team naar het allerhoogste niveau. Wat een prachtige groep mannen, die opereren in een elite team van het KCT en die de kracht hadden om ook even hun kwetsbare kant te laten zien. Dank jullie wel dat ik hier onderdeel van mocht zijn. Een ervaring die mij als coach heeft verrijkt!